قله اورست ژن‌های سرطان‌زا با دستاورد جدید محقق ایرانی دانشگاه کالیفرنیا فتح شد.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، دکتر کیوان شوکت، محقق موسسه هوارد هیوز دانشگاه کالیفرنیا و همکارانش موفق به شناسایی راهی برای خاموش کردن ژنی شده‌اند که عامل یک سوم از تومورها از جمله برخی از مهلکترین آنهاست.

علیرغم پیشرفتها در علم پزشکی، سرطان سالانه صدها هزار انسان را از بین می‌برد. این دستاورد می‌تواند به داروهای جدیدی برای سرطانهای غیر قابل درمان منجر شود.

این درمان‌های جدید علاوه بر نجات جان انسانها باید از عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای کنونی برخوردار باشند.

آزمایشات دانشمندان حول محور ژنی موسوم به «RAS» بوده که در صورت جهش می‌تواند به توسعه تومورها منجر شده، رشد آنها را سرعت بخشیده و آنها را زنده نگهدارد.

دارویی که بتواند این ژن را خاموش کند برای بیش از 30 سال ذهن بهترین دانشمندان جهان را به خود مشغول داشته و منجر به این باور شده بود که نمی‌توان آن را درمان کرد.

اکنون دکتر شوکت و همکارانش توانسته‌اند یک ماده شیمیایی را تولید کنند که می‌تواند سلولهای سرطان ریه انسان را که توسط ژن راس ایجاد شده، از بین ببرد.

دکتر شوکت این ژن سرسخت را «قله اورست جهش‌های ژنتیکی» توصیف کرده است.

وی گفت: انسانها تلاش کرده‌اند تا در بخشهای مختلف «راس» دارو وارد کرده، همه زیر و بم آنرا بررسی کنند و با وجودغربالگری یک میلیون ترکیب هیچگاه نتوانسته بودند آنرا به خوبی مهار کنند.

این استاد دانشگاه کالیفرنیا افزود: ما خیلی هیجان‌زده‌ایم. ما بر این باوریم که این دستاورد از کاربردهای واقعی برای بیماران برخوردار است.

سرطانهای ایجاد شده در اثر جهش ژن «راس» به ویژه بسیار سریع رشد و نمو کرده و درمان آنها مشکل است. این نمونه‌ها شامل سرطانهای پانکراس، ریه و روده هستند.

سرطان پانکراس، مهلکترین سرطان رایج است که کمتر از 20 درصد از مبتلایان آن تا یک سال پس از تشخیص زنده می‌مانند. میزان بازماندگانی که تا پنج سال پس از شناسایی این بیماری زنده می‌مانند کمتر از چهار درصد است.

امید است که با خاموش کردن ژن راس، داروی جدید بتواند رشد تومورها را متوقف کرده و آنها را کوچک کند.

مهمتر اینکه این درمان تنها بر روی سرطان‌های ایجاد شده توسط ژن راس عمل کرده و از این رو سلولهای سالم، دست نخورده باقی می‌مانند. این امر باید بتواند خطر عوارض جانبی مانند بیماری، تهوع و ریزش مو را که معمولا با داروهای سرطانی همراه هستند، از بین ببرد.

دکتر شوکت که برای تجاری سازی این دارو یک شرکت ثبت کرده، اظهار کرد: آنچه در مورد این دارو بسیار خاص بوده، این است که تنها در سلولهای دارای جهش خاص عمل می‌کند. این ویژگی آنرا از تمامی داروهای سرطانی شناخته شده متمایز کرده است.

دکتر فرانک مک‌کورمیک، رهبر طرح 6.2 میلیون پوندی آمریکا برای مبارزه با ژن راس اظهار کرد: سرطانهای ناشی از ژن راس بسیار سخت درمان می‌شوند. دکتر شوکت و همکارانش رویکرد بسیار خلاقانه‌ای را در پیش گرفته و سازوکاری بدیع را برای هدف قرار دادن یک شکل جهش‌یافته از راس ایجاد کرده‌اند.

این داروی جدید با شکل سرکشی از راس مبارزه می‌کند، اما دکتر شوکت بر این باور است که همچنین می‌تواند داروهایی ساخت که در برابر سایر شکلهای آن فعالیت می‌کنند.

ماده شیمایی وی تاکنون تنها بر روی سلولهای درون ظرفهای آزمایشگاهی آزمایش شده اما داروی جدید می‌تواند تا سه سال آینده بر روی انسانها نیز آزمایش شده و تا سال 2021 در بازار وارد شود. اگرچه این دارو باید ایمنی و تاثیر خود را در کارآزمایی‌های مقیاس بزرگ بر روی بیماران نشان دهد.